1. Polyp Nội Mạc Tử Cung Là Gì?

Polyp nội mạc tử cung là bệnh lý phụ khoa lành tính, hình thành khi lớp niêm mạc tử cung phát triển quá mức, tạo thành các khối nhỏ (polyp). Các polyp này bao gồm tuyến nội mạc, mô đệm và hệ thống mạch máu. Tỷ lệ mắc bệnh dao động từ 7,4% – 34,9%, có thể cao hơn do nhiều trường hợp không có triệu chứng rõ ràng. Polyp có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi nhưng phổ biến ở phụ nữ trung niên và tiền mãn kinh.

2. Nguyên Nhân và Các Yếu Tố Nguy Cơ

Nguyên nhân chính xác chưa được xác định, nhưng các yếu tố sau làm tăng nguy cơ mắc bệnh:

• Tuổi tác: Nguy cơ tăng cao ở phụ nữ trên 40 tuổi.
• Tăng huyết áp: Người bị cao huyết áp có khả năng mắc polyp cao hơn.
• Béo phì: BMI cao liên quan đến tăng estrogen, kích thích polyp phát triển.
• Sử dụng thuốc Tamoxifen: Thuốc điều trị ung thư vú có thể làm tăng nguy cơ hình thành polyp.
• Rối loạn nội tiết tố: Làm tăng sản nội mạc tử cung, dẫn đến polyp.

3. Triệu Chứng Nhận Biết

Theo ThS.BS. Võ Thanh Liên Anh – Bác sĩ Trưởng Lâm Sàng – Trung tâm Hỗ trợ sinh sản Bệnh viện Hạnh Phúc:

• Xuất huyết tử cung bất thường: Xảy ra trong 64 – 88% trường hợp, bao gồm chảy máu giữa kỳ kinh, rong kinh hoặc chảy máu sau mãn kinh.
• Vô sinh, hiếm muộn: Polyp lớn hoặc nhiều làm cản trở quá trình làm tổ của phôi thai.
• Đau bụng dưới âm ỉ: Một số trường hợp có cảm giác khó chịu hoặc đau nhẹ vùng bụng dưới.

4. Nguy Cơ Tiến Triển Thành Ác Tính

Phần lớn polyp nội mạc tử cung là lành tính, nhưng tỷ lệ ác tính dao động từ 0 – 12%. Nguy cơ cao hơn ở:

• Phụ nữ sau mãn kinh.
• Người có tiền sử ung thư nội mạc tử cung.
• Polyp lớn (>1,5 cm) hoặc có triệu chứng xuất huyết bất thường kéo dài.

5. Phương Pháp Chẩn Đoán

• Siêu âm đầu dò âm đạo (TVUS): Giúp phát hiện polyp với hình ảnh khối u trong tử cung.
• Siêu âm Doppler: Xác định mạch máu nuôi polyp, hỗ trợ phân biệt với các bệnh lý khác.
• SIS (Saline Infusion Sonography): Bơm nước muối vào buồng tử cung để phát hiện polyp nhỏ mà siêu âm thông thường có thể bỏ sót.
• Nội soi buồng tử cung: Vừa chẩn đoán vừa điều trị polyp một cách hiệu quả.

6. Phương Pháp Điều Trị

6.1. Theo Dõi

• Polyp nhỏ (<10mm) và không có triệu chứng có thể theo dõi định kỳ.
• Khoảng 25% trường hợp polyp nhỏ có thể tự thoái triển.
• Ngay cả khi polyp xuất hiện sau mãn kinh nhưng không có triệu chứng, bệnh nhân vẫn có thể theo dõi thay vì phẫu thuật ngay.

6.2. Điều Trị Nội Khoa

• Hiện tại, điều trị nội khoa có vai trò hạn chế.
• Một số loại thuốc nội tiết có thể kiểm soát triệu chứng xuất huyết nhưng không loại bỏ polyp hoàn toàn.

6.3. Phẫu Thuật Cắt Polyp

• Nội soi buồng tử cung: Phương pháp hiệu quả và an toàn nhất hiện nay, cho phép bác sĩ quan sát trực tiếp và cắt bỏ polyp triệt để.
• Nạo buồng tử cung (D&C) truyền thống: Không còn được khuyến khích do nguy cơ bỏ sót polyp và tỷ lệ thành công chỉ khoảng 50%.
• Chi phí và tay nghề bác sĩ: Nội soi buồng tử cung đòi hỏi bác sĩ có kinh nghiệm và chi phí cao hơn phương pháp truyền thống.

7. Polyp Nội Mạc Tử Cung và Vô Sinh

• Ở bệnh nhân hiếm muộn, phẫu thuật cắt polyp qua nội soi giúp cải thiện khả năng mang thai tự nhiên.
• Loại bỏ polyp cũng làm tăng hiệu quả của các phương pháp hỗ trợ sinh sản như thụ tinh nhân tạo (IUI) và thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).
• Polyp lớn có thể cản trở quá trình làm tổ của phôi thai, làm giảm khả năng thụ thai thành công.

Kết Luận

Polyp nội mạc tử cung là bệnh lý phổ biến, có thể gây xuất huyết bất thường và ảnh hưởng đến khả năng sinh sản. Tùy vào kích thước, triệu chứng và nguy cơ ác tính, bác sĩ sẽ chỉ định theo dõi hoặc điều trị phù hợp. Nội soi buồng tử cung là phương pháp điều trị tối ưu, đảm bảo sức khỏe sinh sản và chất lượng cuộc sống.

———–

Cố vấn chuyên môn bài viết: ThS.Bs. Võ Thanh Liên Anh – Bác sĩ Trưởng Lâm sàng – Trung tâm Hỗ trợ Sinh sản Hạnh Phúc