1. Dây rốn thắt nút là gì?

Dây rốn thắt nút xảy ra khi dây rốn tạo thành một nút thắt thật sự trong thai kỳ. Tình trạng này không quá phổ biến, với tỉ lệ xảy ra khoảng 1/100 thai kỳ. Dây rốn đóng vai trò quan trọng trong việc vận chuyển oxy và chất dinh dưỡng từ mẹ sang thai nhi. Vì vậy, bất kỳ bất thường nào liên quan đến dây rốn, bao gồm thắt nút, đều có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và sự phát triển của thai nhi.

Dây rốn thắt nút được chia thành hai loại: thắt nút lỏng và thắt nút chặt. Nút thắt lỏng thường không gây ra nguy hiểm lớn, nhưng nếu nút thắt trở nên chặt trong quá trình thai nhi phát triển hoặc trong khi chuyển dạ, có thể dẫn đến suy thai do thiếu oxy và dinh dưỡng.

2. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ hình thành dây rốn thắt nút bao gồm:

• Thai nhi hoạt động nhiều trong tử cung: Những bé vận động mạnh, đặc biệt trong giai đoạn sớm của thai kỳ, có nguy cơ cao hơn.
• Dây rốn dài hơn bình thường: Dây rốn dài tạo điều kiện dễ dàng cho việc hình thành nút thắt khi thai nhi di chuyển.
• Mang đa thai: Khi có nhiều thai trong tử cung, dây rốn có xu hướng di chuyển và xoắn lại nhiều hơn.
• Thai nhỏ so với tuổi thai (SGA): Thai nhỏ có không gian rộng hơn để di chuyển, làm tăng khả năng dây rốn thắt nút.
• Thai thụ tinh trong ống nghiệm (IVF): Các thai kỳ IVF có xu hướng có dây rốn dài và dễ xảy ra bất thường hơn.

3. Nguy cơ đối với thai nhi

Dây rốn thắt nút có thể gây ra một số nguy cơ nghiêm trọng đối với thai nhi, đặc biệt là nếu nút thắt trở nên chặt trong quá trình chuyển dạ:

• Giảm lưu lượng máu và oxy: Nếu nút thắt siết chặt, thai nhi có thể bị thiếu oxy, dẫn đến suy thai cấp tính.
• Tăng tỉ lệ thai lưu: Theo nghiên cứu từ FMF, tỉ lệ thai lưu trong các thai kỳ có dây rốn thắt nút cao gấp 5 lần so với thai kỳ bình thường.
• Suy thai trong chuyển dạ: Dấu hiệu suy thai có thể xuất hiện nếu nút thắt trở nên nghiêm trọng khi mẹ bầu bắt đầu chuyển dạ.

Tuy nhiên, không có khuyến cáo cần chấm dứt thai kỳ sớm chỉ vì phát hiện dây rốn thắt nút.

4. Theo dõi và quản lý thai kỳ có dây rốn thắt nút

• Theo dõi Doppler: Siêu âm Doppler giúp đánh giá lưu lượng máu trong dây rốn và phát hiện sớm các bất thường.
• Theo dõi CTG (Cardiotocography): CTG giúp theo dõi nhịp tim thai, phát hiện dấu hiệu thiếu oxy.
• Theo dõi cử động thai: Mẹ bầu cần lưu ý số lượng và cường độ cử động thai mỗi ngày. Giảm cử động thai có thể là dấu hiệu nguy hiểm.

5. Chăm sóc trong quá trình sinh

Trong giai đoạn chuyển dạ, nếu phát hiện dấu hiệu suy thai, bác sĩ có thể chỉ định sinh mổ để đảm bảo an toàn. Bên cạnh đó, các biện pháp hỗ trợ như theo dõi liên tục nhịp tim thai sẽ được áp dụng.

6. Lời khuyên dành cho mẹ bầu có dây rốn thắt nút

• Khám thai định kỳ đầy đủ: Việc khám thai đều đặn giúp phát hiện sớm và theo dõi sát sao tình trạng dây rốn thắt nút.
• Tuân thủ chỉ định y tế: Làm theo hướng dẫn của bác sĩ, đặc biệt là các chỉ định liên quan đến siêu âm Doppler và CTG.
• Chú ý đến cử động thai: Nếu cảm thấy cử động thai yếu đi hoặc bất thường, cần đến bệnh viện ngay lập tức.
• Chuẩn bị tâm lý: Dù dây rốn thắt nút làm tăng nguy cơ, nhưng với sự chăm sóc và can thiệp y tế kịp thời, mẹ bầu vẫn có thể sinh con khỏe mạnh.

7. Kết luận

Mặc dù dây rốn thắt nút có thể làm tăng nguy cơ cho thai nhi, nhưng với sự theo dõi chặt chẽ và can thiệp y tế kịp thời, mẹ bầu hoàn toàn có thể trải qua thai kỳ an toàn. Nếu bạn có thắc mắc hoặc lo lắng, hãy tham khảo ý kiến từ các chuyên gia sản khoa để được tư vấn cụ thể và chính xác nhất. Điều quan trọng là duy trì tinh thần lạc quan và hợp tác với đội ngũ y tế để có một thai kỳ khỏe mạnh, an toàn.

Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Hạnh Phúc là đơn vị y tế uy tín, chuyên sâu trong lĩnh vực Sản – Phụ khoa và Nhi khoa. Bệnh viện đặc biệt chú trọng chăm sóc các thai kỳ nguy cơ cao như dây rốn thắt nút, nhau tiền đạo, thai phụ lớn tuổi, có bệnh lý, ngôi thai bất thường, nhau bong non, nhau cài răng lược… có ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và bé. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại và quy trình chăm sóc đạt chuẩn quốc tế, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Hạnh Phúc cam kết mang đến cho mẹ bầu hành trình mang thai an toàn và hạnh phúc.

———–

Cố vấn chuyên môn bài viết: BS.CKI. Hoàng Ngọc Hải – Phó khoa Sản – Phụ khoa